«Τα μνημεία και οι αρχαιολογικοί χώροι, οι δημόσιες εκτάσεις, τα δάση, ο αιγιαλός και το τοπίο είναι δημόσια αγαθά, που προστατεύονται από το άρθρο 24 του Συντάγματος», επισημαίνει με ανακοίνωσή του ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων σχετικά με την ελεύθερη πρόσβαση στον αρχαιολογικό χώρο των Βασιλικών του Αγ. Στεφάνου της Κω.
Ο ΣΕΑ επισημαίνει στην ανακοίνωσή του ότι “ το κατά τα άλλα αυτονόητο, ότι δηλαδή η πρόσβαση στα μνημεία και τον περιβάλλοντα χώρο τους είναι ελεύθερη στο κοινό και ότι κάθε τυχόν περιορισμός που επιβάλλεται από ιδιώτες για οποιοδήποτε όφελος αυτών αποτελεί αντισυνταγματική ενέργεια και κατάφωρη παραβίαση του Ν. 3028/2002.
Σε αυτό το πλαίσιο καταγγέλλει τους κατά καιρούς περιορισμούς στην πρόσβαση στο συγκρότημα των δύο τρίκλιτων παλαιοχριστιανικών βασιλικών του Αγίου Στεφάνου της Κω, ένα από τα πιο εμβληματικά παλαιοχριστιανικά μνημεία του Αιγαίου από τους νέους ιδιοκτήτες του πρώην ξενοδοχειακού συγκροτήματος Club Mediterranee που φαίνεται ότι επιδιώκουν να εγκλωβίσουν το μνημείο προσπαθώντας να καταργήσουν και την θεσπισμένη από το Υπουργείο Πολιτισμού δουλεία διόδου στο μνημείο.
Η διπλή βασιλική του Αγίου Στεφάνου, που ανασκάφηκε το 1932 και δημοσιεύτηκε από τον ανασκαφέα της Hermes Βalducci το 1936, καταλαμβάνει μία βραχώδη παραθαλάσσια έκταση στην ωραιότερη ίσως παραλία της Κω, εντός του κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου της Κεφάλου και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα παλαιοχριστιανικά μνημεία του Ελλαδικού χώρου. Διάσπαρτα κατάλοιπα τοίχων στον περιβάλλοντα το μνημείο αιγιαλό υποδηλώνουν την παρουσία σύγχρονου οικισμού και άλλων εγκαταστάσεων σε άμεση γειτνίαση με αυτό. Το ειδυλλιακό τοπίο συμπληρώνει στα νότια το οχυρωμένο κάποτε νησάκι του Αγίου Νικολάου (Καστρί), ενώ δυτικά από το συγκρότημα των βασιλικών βρίσκεται άλλη, ίσως κοιμητηριακή, μονόκλιτη μικρή παλαιοχριστιανική βασιλική. Η παρουσία άλλων δύο βασιλικών, 200 και 400 μ. ανατολικότερα, συμπληρώνουν την εικόνα του σημαντικού αυτού αρχαιολογικού χώρου.
Μια σειρά καταγγελιών από πολίτες του νησιού, δημοσιεύματα στα ΜΜΕ και πιο πρόσφατα επώνυμη γραπτή καταγγελία μηχανικού από το νησί της Κω, που έφθασε στην πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ και στον ΣΕΑ, αναφέρονται όχι μόνον σε εμπόδια στην ελεύθερη πρόσβαση στο μνημείο από τους νέους ιδιοκτήτες του ανακαινισμένου σήμερα ξενοδοχειακού συγκροτήματος με την επωνυμία Ikos Aria αλλά και σε απόπειρα εγκλωβισμού του μνημειακού συνόλου με τον περιβάλλοντα αιγιαλό στους κόλπους της νέας ιδιοκτησίας.
Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων δεν θα επιτρέψει να επαναληφθεί και στην Κω η περιπέτεια του ναού του Απόλλωνος Ζωστήρα της Βουλιαγμένης, όπου με μια σειρά κινητοποιήσεων κατοχυρώθηκε η απρόσκοπτη, ανεξάρτητη από το ξενοδοχείου του Αστέρα, πρόσβαση του κοινού και θα σταθεί στο πλάι της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου για την με κάθε νόμιμο τρόπο κατοχύρωση της ελεύθερης πρόσβασης στο μνημείο και τον περιβάλλοντα αιγιαλό των κατοίκων αλλά και των επισκεπτών του νησιού όλο τον χρόνο και χωρίς κανένα εμπόδιο, σήμερα και στο διηνεκές, όποιες και αν είναι οι επιθυμίες ή οι προσπάθειες των κατά καιρούς επενδυτών για τυχόν δική τους ‘διαχείριση’ του μνημείου.
Η προστασία και η διαφύλαξη των δημόσιων αγαθών, όπως είναι τα μνημεία και εν προκειμένω ο εξαιρετικού κάλλους περιβάλλων αυτά αιγιαλός της Κεφάλου, αποτελούν την αναγκαία συνθήκη για την πολύπλευρη ανάδειξη του σημαντικού μνημείου από το ελληνικό δημόσιο.
Πρακτικές και μεθοδεύσεις που αποκαλούνται λανθασμένα ‘ανάπτυξη’ και ‘επενδύσεις’ απειλούν άμεσα τον τόπο και παραβιάζουν θεμελιώδεις διατάξεις του Συντάγματος.
Η Αρχαιολογική Υπηρεσία είναι σε θέση να προστατεύει και τα μνημεία και τους αρχαιολογικούς χώρους και το ίδιο θα πράξει και στην περίπτωση της διπλής παλαιοχριστιανικής βασιλικής του Αγίου Στεφάνου στην Κέφαλο της Κω, με τον περιβάλλοντα αιγιαλό και τα γειτονικά μνημεία που θα παραμένουν στο διηνεκές δημόσιο αγαθό, με ελεύθερη πρόσβαση σε όλους, εξασφαλίζοντας την προστασία και των υπολοίπων μνημείων της περιοχής από κάθε επίδοξο ‘προστάτη’, όποιον λόγο και αν επικαλείται ή επικαλεσθεί στο μέλλον”.