Το ελληνικό βιβλίο ταξίδεψε στη Φρανκφούρτη

Το ελληνικό βιβλίο στην 69η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Φρανκφούρτης

Το ελληνικό βιβλίο ταξίδεψε  στην μεγαλύτερη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου στον κόσμο, η οποία πραγματοποιείται κάθε φθινόπωρο στην Φρανκφούρτη από το 1949, έχοντας ήδη παρελθόν 500 χρόνων, σχεδόν από την εποχή του Γουτεμβέργιου.

Η ελληνική συμμετοχή διοργανώθηκε από το  Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού υπό την αιγίδα του υπουργείου Πολιτισμού και σε συνεργασία με τους Έλληνες εκδότες, το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στη Φρανκφούρτη και το γραφείο ΕΟΤ Φρανκφούρτης

Η έκθεση έλαβε χώρα στο εκθεσιακό κέντρο Φρανκφούρτης (Messe Frankfurt) από την Τετάρτη 11 Οκτωβρίου μέχρι και την Κυριακή 15 Οκτωβρίου 2017, διατηρώντας τις πρώτες τρεις ημέρες ως επαγγελματικές, ενώ το Σαββατοκύριακο άνοιξε τις πόρτες της για το ευρύ κοινό.

Το ελληνικό βιβλίο στην 69η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Φρανκφούρτης

Ήδη το πρωί της 11ης Οκτωβρίου, η υπουργός Πολιτισμού κα Λυδία Κονιόρδου επισκέφθηκε το ελληνικό περίπτερο πριν και μετά την συνάντησή της με τη Γερμανίδα υπουργό Πολιτισμού Μόνικα Γκρούτερς -κατόπιν επίσημης πρόσκλησης της Γαλλίδας υπουργού Πολιτισμού Φρανσουάζ Νισέν- και συνομίλησε εκτενώς με τους Έλληνες εκδότες και τους εκπροσώπους του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού για τις προοπτικές και τις ανάγκες του ελληνικού βιβλίου, συνεισφέροντας στην ανταλλαγή ιδεών και εξεύρεση λύσεων και περνώντας αισιόδοξα μηνύματα για το άμεσο μέλλον.

Η κατασκευή του ελληνικού περιπτέρου έλαβε ιδιαίτερα θετικά σχόλια από τους επισκέπτες που το κατέταξαν στην λίστα με τα κομψότερα εθνικά περίπτερα. Ο ενισχυμένος αριθμός των Ελλήνων εκδοτών που έδωσαν το παρόν τους με βιβλιοθήκες εντός του ελληνικού περιπτέρου (24, έναντι των 20 το 2016, και 11 το 2014) αποδείχθηκε διόλου τυχαίος, καθότι ιδιαίτερα αυξημένη ήταν και η ευρύτερη κινητικότητα στην έκθεση σε σχέση με την περασμένη χρονιά, με πληθώρα αιτημάτων και ανανεωμένο ενδιαφέρον για τον ελληνικό εκδοτικό κόσμο. Μάλιστα, δύο ελληνικοί εκδοτικοί οίκοι, οι εκδόσεις Μέλισσα και οι εκδόσεις Volatilium –το διεθνές εγχείρημα των εκδόσεων Νεφέλη- έδωσαν το παρόν τους και με ξεχωριστό περίπτερο, πέραν της συμμετοχής τους στο συλλογικό, εθνικό περίπτερο. Στην περίπτωση του Volatilium, ενθουσίασε το κοινό η παρουσία του street artist Φίκου, που κατά τη διάρκεια της έκθεσης ζωγράφιζε, επί τέσσερις ημέρες, το περίπτερο του Volatilium, δημιουργώντας, τέλος, ένα εντυπωσιακό εικαστικό έργο. Επίσης, δεν ήταν λίγοι οι Έλληνες εκδότες και συγγραφείς που παρευρέθηκαν στην έκθεση χωρίς να νοικιάσουν χώρο για περίπτερο ή βιβλιοθήκη.

Το ελληνικό βιβλίο στην 69η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Φρανκφούρτης

Χαρακτηριστική ήταν και η μεγάλη συμμετοχή των επαγγελματιών από τον διεθνή εκδοτικό χώρο στο «ελληνικό πάρτυ» που πραγματοποιήθηκε, με την υποστήριξη του γραφείου ΕΟΤ Φρανκφούρτης, την Πέμπτη 12 Οκτωβρίου στο κατάμεστο ελληνικό περίπτερο.

Όλες, ανεξαιρέτως, οι εκδηλώσεις που διοργανώθηκαν στο πλαίσιο της ελληνικής συμμετοχής εντός και εκτός του εκθεσιακού χώρου, συγκέντρωσαν ικανοποιητικό έως και αναπάντεχα μεγάλο κοινό. Η τιμητική βραδιά για τον Θανάση Βαλτινό στο φιλόξενο βιβλιοπωλείο Weltenleser, το Σάββατο 14 Οκτωβρίου, όπου παρουσιάστηκαν οι γερμανικές μεταφράσεις έργων του που εκδόθηκαν πρόσφατα από τις εκδόσεις Edition Romiosini / Κέντρο Νέου Ελληνισμού Βερολίνου, ξεπέρασε τα 70 άτομα.

Η απουσία προγράμματος μετάφρασης συζητήθηκε επισταμένως στη συζήτηση επαγγελματικού ενδιαφέροντος που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 13 Οκτωβρίου στο ελληνικό περίπτερο μεταξύ μεταφραστών και εκδοτών του ελληνικού βιβλίου στον γερμανόφωνο κόσμο, ενώ η εκδήλωση αναμεταδόθηκε για πρώτη φορά σε απευθείας μετάδοση μέσω Live Streaming στο ελληνικό πρόγραμμα της ραδιοφωνίας της Deutsche Welle. Οι εκδηλώσεις απέδειξαν, βεβαίως, πως και παρά τις δυσκολίες το ενδιαφέρον για το ελληνικό βιβλίο και την ελληνική λογοτεχνία δεν έχει εκλείψει, όπως ούτε και τα αντίστοιχα μεταφραστικά και εκδοτικά εγχειρήματα: Η Michaela Prinzinger, διακεκριμένη μεταφράστρια, ο Ingo Drzecnik και ο Σεβαστός Σαμψούνης, εκδότες που δραστηριοποιούνται στη Γερμανία συμπεριλαμβάνοντας στο εκδοτικό τους πρόγραμμα ελληνικά βιβλία, η Karen Van Dyck, νεοελληνίστρια, μεταφράστρια και επιμελήτρια της ανθολογίας ποίησης «Austerity Measures: The New Greek Poetry» (Penguin 2016, NYRB 2017)), ο Adrian Kasnitz, συγγραφέας, μεταφραστής και εκδότης, επιμελητής της ανθολογίας ποίησης «Kleine tiere zum schlachten, Neue gedichte aus Griechenland» (Parassitenpresse 2017), ο Θεόδωρος Χιώτης, συγγραφέας, θεωρητικός της λογοτεχνίας, μεταφραστής και επιμελητής της ανθολογίας ποίησης «Futures: Poetry of the Greek Crisis» (Penned in the Margins 2015), ο Δημήτρης Τζιόβας, καθηγητής Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Birmingham, επιμελητής της ανθολογίας δοκιμίων «Greece in Crisis – The Cultural Politics of Austerity» (I.B. TAURIS 2017) και η Ελένη Γιαννακάκη, συγγραφέας, επιμελήτρια (μαζί με τη Νατάσα Λαιμός) της ανθολογίας δοκιμίων «Critical times, critical thoughts» (Cambridge Scholars Publishing, 2015) αποτέλεσαν μέσω της παρουσίας, του λόγου και, ιδίως, του έργου τους ζωντανά παραδείγματα για το διεθνές ενδιαφέρον που εξακολουθεί να προκαλεί το ελληνικό βιβλίο σε πείσμα των καιρών.

Την Κυριακή 15 Οκτωβρίου, λίγο πριν τη λήξη της έκθεσης, το ελληνικό περίπτερο γέμισε με τις χαρούμενες παιδικές φωνές των Ελλήνων μαθητών από τα Ευρωπαϊκά Σχολεία Φρανκφούρτης, χάρη στο πραγματικά ψυχαγωγικό, διαδραστικό πρόγραμμα που ετοίμασε ο συγγραφέας παιδικών βιβλίων Αντώνης Παπαθεοδούλου. Την ίδια στιγμή, επισκέπτες απ’ όλον τον κόσμο έσπευσαν ν’ αγοράσουν βιβλία από τους Έλληνες εκδότες.

Το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού, μέσω της επιτυχημένης διοργάνωσης της ελληνικής παρουσίας στη ΔΕΒ Φρανκφούρτης, κατάφερε να δημιουργήσει ένα ζωντανό εργαστήριο παραγωγής ιδεών και αναζήτησης δρόμων και λύσεων, με τη συμμετοχή των διοργανωτών, των εκδοτών, των συγγραφέων, των μεταφραστών, των θεωρητικών και όλων των υπόλοιπων συντελεστών που επιμένουν να φροντίζουν το ελληνικό βιβλίο εντός και εκτός συνόρων. Αυτό ακριβώς το εργαστήριο χρειάζεται να διευρύνει και να συστηματοποιήσει τις εργασίες του για να κατορθωθεί η επιθυμητή πορεία και ανάδειξη του ελληνικού βιβλίου, στον γερμανόφωνο κόσμο αλλά και αλλού.