22 αρχαία ναυάγια ανακαλύφθηκαν στους Φούρνους

Εικοσι δύο αρχαία ναυάγια στο αρχιπέλαγος των Φούρνων της Ικαρίας ανακάλυψαν αρχαιολόγοι οι οποίοι εκτιμούν ότι η περιοχή μπορεί να αποτελεί την πρωτεύουσα των αρχαίων ναυαγίων στον κόσμο.

Η ανακάλυψη έγινε από ελληνοαμερικανική αρχαιολογική αποστολή σε έκταση μόλις 17 τετραγωνικών μιλίων σε περιοχή όπου υπάρχουν 13 νησιά και νησίδες ανάμεσα στα νησιά του νοτιοανατολικού Αιγαίου Σάμο και Ικαρία.

SONY DSCΣύμφωνα με δημοσίευμα της Rossella Lorenzi στο Discovery News πάνω από τα μισά ναυάγια χρονολογούνται στην Ύστερη Ρωμαϊκή Περίοδο (περίπου 300-600 μ.Χ.). Συνολικά, τα ναυάγια εκτείνονται από την Αρχαϊκή Περίοδο (700-480 π.Χ.), στην Κλασική (480-323 π.Χ.) και την Ελληνιστική (323 – 31 π.Χ.), μέχρι και την Ύστερη Μεσαιωνική Περίοδο (16ος αιώνας).

Σε δηλώσεις του στο Discovery News, ο Peter Campbell, από το πανεπιστήμιο του Southampton και συν-διευθυντής του RPM Nautical Foundation αναφέρει ότι «ξεπερνώντας κάθε προσδοκία, και μόλις σε 13 μέρες προσθέσαμε 12% στο σύνολο των γνωστών αρχαίων ναυαγίων στα ελληνικά χωρικά ύδατα.

Οι Φούρνοι βρίσκονται ακριβώς στη μέση μιας μεγάλης διαδρομής μεταξύ ανατολής-δύσης, και βορρά -νότου που συνέδεε το Αιγαίο με την Ανατολή. Η Ικαρία και η δυτική ακτή της Σάμου δεν έχουν λιμάνια ή αγκυροβόλια, έτσι οι Φούρνοι είναι το πιο ασφαλές μέρος που θα μπορούσαν να σταματήσουν τα πλοία στην περιοχή».

Φούρνοι ΝαυαάγιαΉταν η πρώτη φορά που μια υποβρύχια αρχαιολογική αποστολή οργανώθηκε στα νησιά. Αρχαιολόγοι από την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων και το RPM Nautical Foundation συνεργάστηκαν με ντόπιους σφουγγαράδες, ψαράδες και δύτες ελεύθερης κατάδυσης.

Η χρηματοδότηση προήλθε από το Ίδρυμα Frost, μια φιλανθρωπική οργάνωση του Ηνωμένου Βασιλείου που υποστηρίζει την έρευνα στην Ανατολική Μεσόγειο μέσω κληροδοτήματος από τον Honor Frost.

Περιμέναμε μια επιτυχημένη σεζόν, αλλά κανείς δεν ήταν προετοιμασμένος γι’ αυτό. Ναυάγια βρίσκονταν κυριολεκτικά παντού δήλωσε ο Έλληνας επικεφαλής των αρχαιολογικών ερευνών, Γιώργος Κουτσουφλάκης επισημαίνοντας ότι «σε μια τυπική έρευνα εντοπίζουμε τέσσερα ή πέντε ναυάγια ανά σεζόν στην καλύτερη περίπτωση. «Αυτό που είναι εκπληκτικό είναι όχι μόνο ο αριθμός των ναυαγίων, αλλά και η ποικιλία των φορτίων, μερικά από τα οποία βρίσκονται για πρώτη φορά», δήλωσε ο κ. Κουτσουφλάκης.

SONY DSC

Τα φορτία αποκαλύπτουν εμπορικές συναλλαγές μεγάλων αποστάσεων ανάμεσα στη Μαύρη Θάλασσα, το Αιγαίο, την Κύπρο, την Ανατολή και την Αίγυπτο. Τουλάχιστον τρία πλοία μετέφεραν φορτίο με αμφορείς ή αγγεία, τα οποία δεν έχουν βρεθεί στο παρελθόν σε άλλα ναυάγια. Είναι κυρίως σαμιακοί αμφορείς της Αρχαϊκής περιόδου (700-480 π.Χ.) και της Υστερορωμαϊκής περιόδου (3ος-7ος αιώνας μ.Χ.), σινωπικοί (σε σχήμα καρότου) αμφορείς και μεγάλοι αμφορείς της Μαύρης Θάλασσας του 2ου αιώνα μ.Χ. που περιέχουν σάλτσα ψαριού.

«Λαμβάνοντας υπόψη τα 22 ναυάγια και την χρονολογική κλίμακα που ισοδυναμεί περίπου με ένα ναυάγιο ανά αιώνα, συμπεραίνουμε ότι ήταν ένα αρκετά ασφαλές στοίχημα για τους ναυτικούς. Τα ναυάγια κατά πάσα πιθανότητα προήλθαν από καταιγίδα ή βλάβη, όπως ένα σπασμένο πηδάλιο που εμπόδιζε τον έλεγχο του πλοίου» τονίζει ο ο Campbell.

 

SONY DSC

Ο αριθμός των ναυαγίων είναι πιθανό να αυξηθεί καθώς οι αρχαιολόγοι έχουν εξετάσει μόνο το 5% των ακτών του αρχιπελάγους, και είναι βέβαιοι ότι πολλά περισσότερα ναυάγια θα ανακαλυφθούν στην περιοχή.«Σχεδιάζουμε να επιστρέψουμε στους Φούρνους το επόμενο έτος και να συνεχίσουμε την έρευνα», κατέληξε ο Campbell.