Την έκθεση «Εικόνες από την Πινακοθήκη Τρετιακόφ. Η Ρωσική Ζωγραφική εικόνων μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης» στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο εγκαινίασε τη ο Υπουργός Πολιτισμού Αριστείδης Μπαλτάς.
Η έκθεση η οποία θα διαρκέσει έως τις 25 Οκτωβρίου πραγματοποιείται στο πλαίσιο των πολιτιστικών εκδηλώσεων του αφιερωματικού έτους «Ρωσία – Ελλάδα 2016».
Έρχεται να ενισχύσει τη γνωριμία των επισκεπτών του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου με τη ρωσική θρησκευτική ζωγραφική. Αποτελεί συνέχεια της συνδεόμενης με τον Andrej Rublev εικόνας της Ανάληψης που φιλοξενείται στο Βυζαντινό Μουσείο, την παρουσίαση της οποίας εγκαινίασε μαζί με τον Έλληνα Πρωθυπουργό, ο Πρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας κ. Βλαδίμηρος Πούτιν τον περασμένο Μάιο.
Τα νέα έργα που έρχονται από την Κρατική Πινακοθήκη Τρετιακόφ, δεκατέσσερις φορητές εικόνες, ορισμένες εντυπωσιακού μεγέθους, δύο ξυλόγλυπτα, ένα ζεύγος βημόθυρων και μία σύνθεση τμήματος εικονοστασίου σε μικρή κλίμακα, είναι όλα αντιπροσωπευτικά των τάσεων και των εργαστηρίων της Ρωσικής θρησκευτικής ζωγραφικής από το δεύτερο μισό του 15ου αιώνα έως τον 19ο αιώνα.
Έργα
Ανάμεσά τους υπάρχουν έργα σημαντικών Ρώσων ζωγράφων, όπως του Dionisy (περί το 1440-1502) , εκφραστή της ρωσικής πνευματικότητας στην αγιογραφία του ύστερου 15ου αιώνα, αλλά και του Simon Ushakov (1626–1686), ο οποίος εισήγαγε στοιχεία της δυτικοευρωπαϊκής ζωγραφικής στην παραδοσιακή ρωσική αγιογραφία των τελευταίων δεκαετιών του 17ου αιώνα.
Άξιες αναφοράς είναι επίσης η εικόνα της Φιλοξενίας του Αβραάμ– αλληγορίας της αγίας Τριάδος (μέσων 16ου αι.), αξιόλογο δείγμα της μοσχοβίτικης αγιογραφίας, οι υπερμεγέθεις εικόνες του «Επί σοι Χαίρει» (τέλους 16ου αι. – αρχών 17ου αι.), της Δευτέρας Παρουσίας (β΄μισού 16ου αι.), του Χριστού ως «Σοφίας του Θεού» (β΄μισού 16ου αι.), αλλά και η εικόνα της Θεοτόκου «Απροσδοκήτου Χαράς» (α΄μισού 19ου αι.), στην οποία εικονίζονται πολλοί εικονογραφικοί τύποι της Παναγίας από τις πολυάριθμες εικόνες της που λατρεύονται στη Ρωσία ως θαυματουργές. Τέλος, μία σύνθεση από έντεκα μικρότερες εικόνες σχηματίζει τμήμα φορητού εικονοστασίου, παραπέμποντας στα επιβλητικά τέμπλα των ρωσικών ναών.
Μέσα από την έκθεση γίνεται αισθητή η στενή σχέση της ρωσικής θρησκευτικής τέχνης με τη βυζαντινή παράδοση. Συγχρόνως γίνονται αντιληπτά τα σημεία διαφοροποίησης από τις βυζαντινές ρίζες και αναδεικνύεται ο μοναδικός χαρακτήρας της.
Η έκθεση υλοποιήθηκε από το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού και την υποστήριξη του Υπουργείου Παιδείας.
Ενίσχυση σχέσεων
Στην ομιλία του κατά την διάρκεια των εγκαινίων ο Υπουργός Πολιτισμού κ. Α. Μπαλτά τόνισε ότι «Είναι ιδιαίτερη χαρά για εμένα σήμερα να εγκαινιάζω αυτή την έκθεση. Είναι ιδιαίτερη η χαρά ειδικά για αυτή την έκθεση, διότι ακούω Ρωσικά, και είναι ωραία να ακούς Ρωσικά στην Ελλάδα. Είναι μια έκθεση που δένει την Ελλάδα και τη Ρωσία. Τονίζει τις σχέσεις των δύο χωρών όπως αναπτύσσονται στο πλαίσιο του αφιερωματικού έτους «Ελλάδα-Ρωσία», που συνεχίζεται και τελειώνει σύντομα. Είμαστε βέβαιοι ότι οι ανταλλαγές θα συνεχιστούν και σε άλλα επίπεδα και οι σχέσεις των δύο χωρών θα ενισχυθούν περαιτέρω.
Αυτή η έκθεση κατέστη δυνατή, χάρη στις προσπάθειες της Πινακοθήκης Τρετιακόφ και του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου μας και των ανθρώπων που συνεργάστηκαν αρμονικά στις δύο χώρες».
