Σε Επίτιμο Διδάκτορα του Τμήματος Ιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ θα αναγορευτεί ο Καθηγητής Εμβρυϊκής Ιατρικής του Βρετανικού Πανεπιστημίου King’s College του Λονδίνου και Διευθυντής, του Harris Birthright Research Centre for Fetal Medicine στο King’s College Hospital του Λονδίνου, Κυπριανός Νικολαΐδης.
Η Τελετή Αναγόρευσης θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 3 Μαρτίου 2017 και ώρα 18:00, στην αίθουσα Τελετών της παλαιάς Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ.
Ο Καθηγητής Κύπρος Ηροδότου Νικολαΐδης γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Πάφο της Κύπρου. Αποφοίτησε με άριστα από το Τμήμα Βιοχημείας και Φυσιολογίας του King’s College London University και εν συνεχεία από το Τμήμα Ιατρικής του ίδιου Πανεπιστημίου το 1978. Ολοκλήρωσε την ειδικότητα της Μαιευτικής και Γυναικολογίας το 1984 και συνεχίζει, μέχρι και σήμερα, να εργάζεται στο ίδιο Νοσοκομείο.
Από το 1992 είναι Καθηγητής στην Εμβρυϊκή Ιατρική στο King’s College London University και Διευθυντής του Harris Birthright Research Centre for Fetal Medicine στο King’s College Hospital, London. Το κέντρο ιδρύθηκε το 1984, ήταν το πρώτο κέντρο Εμβρυϊκής Ιατρικής στη Μεγάλη Βρετανία και σήμερα είναι το μεγαλύτερο στον κόσμο.
Στο κέντρο αυτό εξετάζονται περισσότερες από 30.000 γυναίκες και το επισκέπτονται ως εκπαιδευόμενοι ή παρατηρητές περισσότεροι από 200 ιατροί κάθε έτος. Επίσης, είναι ιδρυτής και Πρόεδρος του μη κερδοσκοπικού Οργανισμού Fetal Medicine Foundation. Ο Οργανισμός αυτός ιδρύθηκε το 1995 και η κύρια πηγή εσόδων του είναι μία ιδιωτική κλινική που δωρίζει όλα τα κέρδη της σε αυτόν τον Οργανισμό. Σκοπός του Fetal Medicine Foundation είναι η προαγωγή της έρευνας και της εκπαίδευσης στην Εμβρυϊκή Ιατρική σε όλο τον κόσμο. Περισσότερα από £18.000.000 έχουν γίνει μέχρι σήμερα δωρεά για να χρηματοδοτήσουν την εκπαίδευση εκατοντάδων ιατρών από διαφορετικές χώρες και για να επιτρέψουν τη διεξαγωγή μεγάλων πολυκεντρικών μελετών αναφορικά με την ανίχνευση και πρόληψη του πρόωρου τοκετού και της προεκλαμψίας, που αποτελούν τα κύρια αίτια της περιγεννητικής θνησιμότητας.
Τα κύρια ερευνητικά ενδιαφέροντα του Καθηγητή κ. Νικολαΐδη, περιλαμβάνουν τον προγεννητικό έλεγχο και την παθολογία της κύησης. Συγκεκριμένα, όσον αφορά την ανίχνευση χρωμοσωμικών ανωμαλιών, έχει αναπτύξει μια καινούρια μέθοδο που βασίζεται στον συνδυασμό των υπερηχογραφικών ευρημάτων και των βιοχημικών εξετάσεων της μητέρας στις 11-13 εβδομάδες της κύησης. Η μέθοδος αυτή, εξελίχθηκε τα τελευταία 25 έτη από τη φάση της παρατήρησης, στη διαμόρφωση ενός μοντέλου, στην ελεγχόμενη κλινική εφαρμογή μέχρι τη δημιουργία ενός διεθνούς δικτύου κέντρων σε περισσότερες από 60 χώρες για τη συνεχιζόμενη ανάπτυξη και έλεγχο της εφαρμογής της.
Πρόσφατα, μια σειρά μελετών εξέτασαν την αποτελεσματικότητα της καινούριας τεχνικής του ελεύθερου εμβρυϊκού DNA στο μητρικό αίμα και κατέληξαν σε πρόταση για τον συνδυασμό της τεχνικής αυτής με την προηγούμενη μέθοδο. Όσον αφορά την πρώιμη ανίχνευση ανατομικών ανωμαλιών, εκτεταμένη έρευνα στο πρώτο τρίμηνο της κύησης οδήγησε στην ανάδειξη της δυνατότητας υπερηχογραφικής ανίχνευσης σοβαρών ανατομικών ανωμαλιών όπως καρδιακές ανωμαλίες, δισχιδής ράχη και άνω των 50 γενετικών συνδρόμων που σχετίζονται με αυξημένη αυχενική διαφάνεια.
Επίσης, μια σειρά μελετών κατά τα τελευταία 15 έτη οδήγησε στο συμπέρασμα ότι αποτελεσματική ανίχνευση του πρόωρου τοκετού είναι δυνατή με την υπερηχογραφική μέτρηση του μήκους του τραχήλου στις 20 εβδομάδες, ότι η συρραφή του τραχήλου της μήτρας και η χρήση πεσσού δεν αποτρέπει τον πρόωρο τοκετό και ότι η προφυλακτική χορήγηση προγεστερόνης σε γυναίκες με βραχύ τράχηλο μπορεί να ελαττώσει τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού κατά 40%.
Πολύ σημαντική είναι η προσφορά του στο ζήτημα της προεκλαμψίας και της ενδομήτριας υπολειπόμενης αύξησης. Σε μια σειρά μελετών κατά την τελευταία 20ετία αποδείχτηκε ότι η υποξυγοναιμία στο έμβρυο μπορεί να προβλεφθεί με μη επεμβατικό τρόπο και συγκεκριμένα με τη χρήση της Doppler υπερηχογραφίας για την εκτίμηση της κυκλοφορία στις μητριαίες αρτηρίες στις 20 εβδομάδες της κύησης. Η ανίχνευση κυήσεων υψηλού κινδύνου αποδείχτηκε ότι είναι εφικτή ήδη από τις 11-13 εβδομάδες με τη βοήθεια του ιστορικού, της υπερηχογραφίας και βιοχημικών ελέγχων.
Όσον αφορά την πρόληψη, οι σχετικές μελέτες του έδειξαν ότι η χρήση ασπιρίνης δεν είναι αποτελεσματική μετά τις 20 εβδομάδες, ωστόσο είναι αποτελεσματική όταν χορηγείται ήδη από τις 12 εβδομάδες της κύησης, σε περιπτώσεις υψηλού κινδύνου.
Τέλος, υπήρξε και εξακολουθεί να είναι πρωτοπόρος τα τελευταία 35 έτη, στην ανάπτυξη και εφαρμογή μιας σειράς αποτελεσματικών ενδομήτριων θεραπευτικών επεμβάσεων, όπως η ενδομήτρια μετάγγιση σε περιπτώσεις ανοσοποίησης των εμβρύων, η παροχέτευση πλευριτικών συλλογών, ο ενδοσκοπικός διαχωρισμός του πλακούντα σε σύνδρομο υποκλοπής μονοχοριακών διδύμων και η αντιμετώπιση της διαφραγματοκήλης με ενδοσκοπική απόφραξη της τραχείας του εμβρύου.
Ο Καθηγητής κ. Νικολαΐδης έχει διατελέσει μέλος πολλών ομάδων εργασίας του Βασιλικού Κολλεγίου Μαιευτήρων – Γυναικολόγων, Πρόεδρος της Εκπαιδευτικής Επιτροπής της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας της Περιγεννητικής Ιατρικής και Πρόεδρος της επιστημονικής επιτροπής της Διεθνούς Εταιρείας Υπερήχων στη Μαιευτική και Γυναικολογία.
Έχει εντυπωσιακό συγγραφικό έργο που περιλαμβάνει 14 βιβλία και 1350 εργασίες δημοσιευμένες σε διεθνή περιοδικά. Την τελευταία 35ετία έχει επιβλέψει 50 ιατρούς που ολοκλήρωσαν μεταπτυχιακή έρευνα και έχει εκπαιδεύσει στην Εμβρυϊκή Ιατρική περισσότερους από 500 ιατρούς από 50 διαφορετικές χώρες. Μεταξύ αυτών, συμπεριλαμβάνονται αρκετοί Έλληνες Μαιευτήρες – Γυναικολόγοι, οι οποίοι διακρίθηκαν και διακρίνονται για το έργο τους και συνέβαλαν σημαντικά στην ανάπτυξη και την πρόοδο της Μαιευτικής – Γυναικολογίας στη χώρα μας.
