Για άλλη μια χρονιά το ΑΠΘ ενίσχυσε την παρουσία του στις διεθνείς κατατάξεις. Σύμφωνα με τη Διεθνή κατάταξη της QS για το 2016, το ΑΠΘ ανήλθε στα 300 καλύτερα Πανεπιστήμια της παγκόσμιας κατάταξης (μεταξύ των 4,226 Πανεπιστημίων του κόσμου που εξετάζει η QS) σε 14 από τα 42 θεματικά-επιστημονικά πεδία (βαθμολογήθηκε σε 36 από τα 42) και μάλιστα σε 5 από αυτά βρίσκεται μεταξύ των 200 κορυφαίων.
Ειδικότερα: Στις θέσεις 51-100 κατατάσσεται το ΑΠΘ στο πεδίο της Αρχαιολογίας, καθώς επίσης και στο πεδίο των Πολιτικών Μηχανικών, -για τέταρτη μάλιστα συνεχή χρονιά. Στις θέσεις 101-150 βρίσκεται στις Επιστήμες του Περιβάλλοντος, ενώ στις θέσεις 151-200 στα πεδία της Γεωπονίας & της Δασολογίας, καθώς και στις Επιστήμες Γης & θάλασσας.
Σε σχέση με τα προηγούμενα έτη, παρατηρείται σαφής βελτίωση των επιδόσεων του ΑΠΘ. Συγκεκριμένα, υπήρξε άνοδος σε 3 επιστημονικά πεδία, 10 παρέμειναν σταθερά, ενώ 1 υποχώρησε ελαφρώς. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το 2015 το ΑΠΘ ήταν σε 4 επιστημονικά πεδία μεταξύ των 200 κορυφαίων (έναντι 5 φέτος), ενώ σε 11 πεδία ήταν μεταξύ των 300 κορυφαίων (έναντι 14 φέτος).
Στον πίνακα εμφανίζονται τα επιστημονικά πεδία στα οποία το ΑΠΘ βρίσκεται μεταξύ των 300 κορυφαίων (με έντονη γραφή οι 5 καλύτερες κατατάξεις του ΑΠΘ):
Επιστημονική Περιοχή (Faculty) | Επιστημονικό Πεδίο (Subject) | Θέση στην Κατάταξη | Κατάταξη του ΑΠΘ σε σχέση με τα άλλα ΑΕΙ της Ελλάδας |
Τέχνες και Ανθρωπιστικές Επιστήμες | Αρχαιολογία
Αγγλική Γλώσσα & Λογοτεχνία |
51-100
201-250 |
1
1 |
Επιστήμες Μηχανικών & Τεχνολογιών | Επιστήμες Πληροφορικής & Πληροφοριακών Συστημάτων | 251-300 | 3 |
Πολιτικών Μηχανικών | 51-100 | 2 | |
Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Ηλεκτρονικής | 201-250 | 2 | |
Μηχανολόγων Μηχανικών, Αεροναυπηγών, Κατασκευαστικό | 201-250 | 3 | |
Επιστήμες Ζωής & Ιατρική | Γεωπονία & Δασολογία | 151-200 | 1 |
Ιατρική | 251-300 | 2 | |
Θετικές Επιστήμες | Χημεία | 301-350 | 1 |
Επιστήμες γης & θάλασσας | 151-200 | 1 | |
Περιβαλλοντικών Επιστημών | 101-150 | 1 | |
Φυσικής & Αστρονομίας | 301-350 | 3 | |
Μαθηματικών Επιστημών | 301-350 | 3 | |
Επιστήμες Ζωής & Ιατρική | Γεωπονία & Δασολογία | 151-200 | 1 |
Κοινωνικές Επιστήμες & Επιστήμες Διοίκησης | Παιδαγωγική | 201-250 | 1 |
Ας σημειωθεί ότι σύμφωνα με την κατάταξη WEBOMETRICS (http://www.webometrics.info/en/detalles/auth.gr) για το πρώτο εξάμηνο του 2016 το ΑΠΘ βρίσκεται στη θέση 196 στον κόσμο -μεταξύ των περίπου 20.000 Ιδρυμάτων που εξετάστηκαν- και στη θέση 72 στην Ευρώπη -μεταξύ των 6.051 Ιδρυμάτων που εξετάστηκαν.
Η μεθοδολογία της QS World University Rankings
Στην μεθοδολογία της QS για τα επί μέρους επιστημονικά πεδία χρησιμοποιούνται τέσσερις επιμέρους δείκτες:
- Ακαδημαϊκή έρευνα ερωτηματολογίων. Πρόκειται για το περισσότερο αμφισβητούμενο κριτήριο της QS. Στο ερωτηματολόγιο χρησιμοποιούνται ακαδημαϊκοί διαφόρων ειδικοτήτων και ερωτούνται για την κατά τη γνώμη τους 30 καλύτερα πανεπιστήμια, χωρίς να μπορούν να επιλέξουν το δικό τους. Στην έρευνα του 2012 χρησιμοποιήθηκαν 46,000 ερωτηματολόγια από ακαδημαϊκούς που προέρχονται από περισσότερες από 140 χώρες. Χρησιμοποιήθηκαν και ερωτηματολόγια που συμπληρώθηκαν από προηγούμενα χρόνια, καθώς θεωρήθηκε ότι η γνώμη των ακαδημαϊκών δεν αλλάζει εύκολα μέσα σε 1-2 χρόνια. Το βάρος του κριτηρίου αυτού ποικίλλει ανάλογα με το επιστημονικό πεδίο από 50% (science, technology) έως 90% (literature).
- Έρευνα ερωτηματολογίων εργοδοτών (10%). Πρόκειται για ίδιου τύπου με την προηγούμενη έρευνα ερωτηματολογίων, μόνο που απευθύνεται σε δείγμα εργοδοτών των αποφοίτων των πανεπιστημίων. Στην έρευνα του 2012 χρησιμοποιήθηκαν 25,500 ερωτηματολόγια από περισσότερες από 130 χώρες. Το κριτήριο αυτό θεωρείται ότι αντανακλά την ποιότητα διδασκαλίας των πανεπιστημίων. Το βάρος του κριτηρίου αυτού ποικίλλει ανάλογα με το επιστημονικό πεδίο από 10% (life and natural sciences, social sciences, humanities) έως 40% (accounting, finance).
- Αριθμός ετερο-αναφορών ανά εργασία (20%). Η QS χρησιμοποιεί τα δεδομένα της βάσης Scopus. Αθροίζεται ο συνολικός αριθμός ετερο-αναφορών σε εργασίες της τελευταίας πενταετίας που συνεγράφησαν από μέλη ΔΕΠ του Πανεπιστημίου πάνω στο συγκεκριμένο επιστημονικό τομέα και διαιρούνται με τον αντίστοιχο συνολικό αριθμό εργασιών. Ο τομέας μιας εργασίας δεν καθορίζεται από το Τμήμα από το οποίο προέρχονται οι συγγραφείς, αλλά από τον κύριο επιστημονικό τομέα των περιοδικών στα οποία έχουν δημοσιευτεί οι εργασίες, ο οποίος καθορίζεται από τον κωδικό ASJC (All Science Journal Classification). Τα διεπιστημονικά περιοδικά δεν συμπεριλαμβάνονται. Το βάρος του κριτηρίου αυτού ποικίλλει ανάλογα με το επιστημονικό πεδίο από 0% (literature) έως 25% (life and natural sciences).
- H-index: Αυτό το κριτήριο αφορά στο γνωστό μας h-index, αλλά προσαρμοσμένο σε ομάδες εργασιών. Συγκεκριμένα, προσμετράται ο αριθμός ετερο-αναφορών για κάθε εργασία του ιδρύματος πάνω στον συγκεκριμένο τομέα και ο αριθμός h-index υποδηλώνει ότι h εργασίες έχουν πάνω από h αναφορές. Χρησιμοποιούνται 2 δείκτες, το h1 που αφορά τις εργασίες που χαρακτηρίζονται ως ανήκοντες σε συγκεκριμένο επιστημονικό τομέα και το h2 που αφορά τις εργασίες που χαρακτηρίζονται ως ανήκοντα MONO σε συγκεκριμένο επιστημονικό τομέα. Οι δύο δείκτες συναθροίζονται (μέσος όρος) με βάρος διπλάσιο στον h2. Το βάρος του κριτηρίου αυτού ποικίλλει ανάλογα με το επιστημονικό πεδίο από 0% (literature) έως 25% (life and natural sciences).