Δωρεά 90.000 τεκμηρίων στη βιβλιοθήκη του ΑΠΘ

Δωρεά Μέγα Χριστιανόπουλου στο ΑΠΘ

 

Περισσότερα από 90.000 τεκμήρια, περιλαμβάνει η δωρεά των Ιωάννη Μέγα και Ντίνου Χριστιανόπουλου, προς το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης το συμφωνητικό της οποίας υπεγράφη σήμερα. Η δωρεά θα θα στεγασθεί στη Βιβλιοθήκη του ΑΠΘ.

Ο Πρύτανης του ΑΠΘ, Καθηγητής κ. Περικλής Μήτκας, δήλωσε ότι «αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για τη Βιβλιοθήκη και Κέντρο Πληροφόρησης του ΑΠΘ, τη μεγαλύτερη Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη στην Ελλάδα και τη δεύτερη σε μέγεθος στη χώρα μετά την Εθνική Βιβλιοθήκη, το γεγονός ότι ο Γιάννης Μέγας και ο Ντίνος Χριστιανόπουλος αποφάσισαν να δωρίσουν τη συλλογή και το αρχείο τους, καταδεικνύοντας με τον τρόπο αυτό την εμπιστοσύνη τους στο Πανεπιστήμιο από το οποίο αποφοίτησαν. Η χειρονομία τους αυτή εντάσσεται στη μακρά παράδοση των ευεργετών, χορηγών και δωρητών του ΑΠΘ που κατά τη διάρκεια των 90 και πλέον χρόνων από την ίδρυση και λειτουργία του, ποικιλοτρόπως έδειξαν το ενδιαφέρον τους για την ενίσχυση και ενδυνάμωση του πανεπιστημίου ώστε να καταστεί το μεγαλύτερο της ΝΑ Ευρώπης.

Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος και ο Γιάννης Μέγας γνωρίζουν πολύ καλά τη σημασία του βιβλίου αλλά και των κάθε είδους τεκμηρίων ως πηγών πολιτισμού και γι’ αυτό μόχθησαν να καταρτίσουν, ανάλογα με τα ενδιαφέροντά τους, τις πολύτιμες και ανεκτίμητες συλλογές τους. Γνωρίζουν, επίσης, πολύ καλά ότι, αν και κάθε πληροφορία οδηγεί στη γνώση, η τεκμηριωμένη και αξιόπιστη πληροφορία είναι αυτή που οδηγεί στην κατάκτηση της γνώσης. Γι’ αυτό και με τη δωρεά αυτή, εκτός από τη μεγαλοψυχία και τη γενναιοδωρία τους, αναδεικνύουν την αγάπη και το ενδιαφέρον τους για την προκοπή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, στο οποίο φοίτησαν και στο οποίο εμπιστεύονται τα τεκμήρια πολιτισμού για την απαραίτητη τεκμηρίωση και την αξιόπιστη αξιοποίησή τους.

Πνευματικό και πολιτιστικό γεγονός υψίστης σημασίας και συμβολισμού για την πόλη και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, η χειρονομία αυτή είναι παράδειγμα καλής πρακτικής και οι πρυτανικές αρχές έχουν θέσει ως πρωταρχικό στόχο να προβάλουν τέτοια παραδείγματα καλής πρακτικής. Οι Πρυτανικές Αρχές του ΑΠΘ εύχονται ειλικρινά, ή καλύτερα προσδοκούν, αντάξιες και αντάξιοι μιμητές να ακολουθήσουν το εξαιρετικό αυτό παράδειγμα του Γιάννη Μέγα και του Ντίνου Χριστιανόπουλου».

 Συλλογή και αρχείο

Ο συλλέκτης και δωρητής κ. Ιωάννης Μέγας δήλωσε «Την απόφαση αυτή την έχουμε πάρει με τον κ. Χριστιανόπουλο εδώ και μια δεκαετία, ότι η συλλογή και το αρχείο θα πρέπει να μείνουν μαζί και θα πρέπει να δοθούν σε κάποια βιβλιοθήκη της πόλης. Μετά από προτροπή του Αν. Καθηγητή Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας κ. Ιάκωβου Μιχαηλίδη ήρθαμε σε επαφή με τον Πρύτανη και αποφασίσαμε να δώσουμε το υλικό μας στη Βιβλιοθήκη του ΑΠΘ. Τα αρχείο του Ντίνου Χριστιανόπουλου περιέχει τα βιβλία του, ολόκληρη σειρά από αδημοσίευτα ποιήματα και λογοτεχνικά κείμενα, χειρόγραφα των έργων του και την εξέλιξή τους, τα οποία δυστυχώς είναι περιορισμένα διότι ο Ντίνος ποτέ δε χρησιμοποίησε γραφομηχανή ή κομπιούτερ. Όταν τα έδινε στους εκδότες και στα τυπογραφεία πολλές φορές δεν τα έπαιρνε πίσω. Προσπάθησα να τα βρω, αλλά δεν τα κατάφερα. Η τελευταία προσπάθεια ήταν σε ένα τυπογραφείο που έχει κλείσει και έχει πεθάνει και ο τυπογράφος. Είναι επίσης πολύ σημαντικό το αρχείο του περιοδικού «Διαγώνιος». Επιπλέον, έχει 52 ετήσια ημερολόγια, από το 1953 μέχρι το 2006 περίπου. Η αλληλογραφία του, τεράστιο φωτογραφικό υλικό, πίνακες, αρχείο με τις συνεντεύξεις που έδωσε ο ίδιος σε ραδιόφωνα και τηλεοράσεις και ένα πολύ σημαντικό αρχείο συναυλιών και ηχογραφήσεών του κυρίως σε σχέση με τον Τσιτσάνη.

Το δικό μου αρχείο είναι όντως μια Συλλογή. Ξεκίνησα από το 1981 να συγκεντρώνω υλικό αποκλειστικά και μόνο για τη Θεσσαλονίκη. Το υλικό μου μπορεί να χαρακτηριστεί με τη γαλλική έκφραση μεταφρασμένη στα ελληνικά σαν παλαιά χαρτιά. Αφορά σε ό,τι έχει να κάνει με χαρτί. Μπορεί να είναι επιστολόχαρτα, φάκελοι, βιβλία, περιοδικά ελληνικά και ξενόγλωσσα, γκραβούρες, μετοχές, χάρτες, φωτογραφίες και χιλιάδες καρτ-ποστάλ. Το υλικό αυτό καλύπτει μία ολόκληρη σειρά από θέματα: την τοπογραφία της Θεσσαλονίκης, τα μνημεία της, τα κτίρια και την υποδομή της, κατοικίες, την οικονομία της πόλης, της κοινότητες, τον πολιτισμό και την ιστορία της.

Θεωρώ πολύ σημαντικό η δωρεά αυτή να είναι σαν ένα παράδειγμα, επιτρέψτε μου την έκφραση, προς άλλους συλλέκτες της Θεσσαλονίκης να δώσουν το υλικό τους».

Η Προϊσταμένη Διεύθυνσης Κεντρικής Βιβλιοθήκης ΑΠΘ, κ. Αικατερίνη Νάστα, ο συλλέκτης και δωρητής κ. Ιωάννης Μέγας, ο Πρύτανης του ΑΠΘ, Καθηγητής κ. Περικλής Μήτκας, η Αναπληρώτρια Πρύτανη Ακαδημαϊκών και Φοιτητικών Θεμάτων και Πρόεδρος της Επιτροπής Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης, Καθηγήτρια κ. Αριάδνη Στογιαννίδου και ο Αναπληρωτής Πρόεδρος της Επιτροπής Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης, Καθηγητής κ. Ιωάννης Τζιφόπουλος.
Η Προϊσταμένη Διεύθυνσης Κεντρικής Βιβλιοθήκης ΑΠΘ, κ. Αικατερίνη Νάστα, ο συλλέκτης και δωρητής κ. Ιωάννης Μέγας, ο Πρύτανης του ΑΠΘ, Καθηγητής κ. Περικλής Μήτκας, η Αναπληρώτρια Πρύτανη Ακαδημαϊκών και Φοιτητικών Θεμάτων και Πρόεδρος της Επιτροπής Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης, Καθηγήτρια κ. Αριάδνη Στογιαννίδου και ο Αναπληρωτής Πρόεδρος της Επιτροπής Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης, Καθηγητής κ. Ιωάννης Τζιφόπουλος.

Κριτήρια

Η Αναπληρώτρια Πρύτανη Ακαδημαϊκών και Φοιτητικών Θεμάτων και Πρόεδρος της Επιτροπής Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης, Καθηγήτρια κ. Αριάδνη Στογιαννίδου αναφέρθηκε στα βιογραφικά των δωρητών «αν και», όπως χαρακτηριστικά είπε, «οι κ.κ. Ιωάννης Μέγας και Ντίνος Χριστιανόπουλος είναι πολύ γνωστές προσωπικότητες της πόλης».

«Η Βιβλιοθήκη του ΑΠΘ» επισήμανε η κ. Στογιαννίδου «σύμφωνα με τον κανονισμό λειτουργίας της, έχει θεσπίσει συγκεκριμένα κριτήρια για την αποδοχή μιας δωρεάς, όπως, π.χ., τη σπουδαιότητα ή/και σπανιότητα του υλικού, τις δυνατότητες συμπλήρωσης κενών και επέκτασης του υλικού υφιστάμενων συλλογών με την προσθήκη της προς δωρεά συλλογής, τη συνάφεια της προς δωρεά συλλογής με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, την ιστορία της Θεσσαλονίκης, της Μακεδονίας, κ.ά.

Οι συλλογές των κ.κ. Μέγα και Χριστιανόπουλου όχι μόνο υπερκαλύπτουν τα κριτήρια αυτά, αλλά θα αναδείξουν τη Βιβλιοθήκη σε πόλο έλξης ερευνητών και ενδιαφερομένων, που αποτελεί και έναν από τους διαχρονικούς στόχους των μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας και των εκάστοτε πρυτάνεων.»

Πολιτιστικό γεγονός

Ο Αναπληρωτής Πρόεδρος της Επιτροπής Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης, Καθηγητής κ. Ιωάννης Τζιφόπουλος δήλωσε «Η δωρεά αυτή αποτελεί πνευματικό και πολιτιστικό γεγονός για το Πανεπιστήμιο και τη Θεσσαλονίκη. Το Πανεπιστήμιο προσπαθεί πάντα να εφαρμόσει καλές πρακτικές. Και μια τέτοια καλή πρακτική είναι αυτή η μεγαλόψυχη και γενναιόδωρη χειρονομία, ένα πραγματικό παράδειγμα προς μίμηση. Οι συλλογές αυτές με την πληθώρα θεμάτων που καλύπτουν, όσον αφορά την ιστορία της πόλης από τα μέσα του 19ου μέχρι και τα μέσα του 20ού αι., θα έχουν πολλούς κρυμμένους θησαυρούς για ιστορικούς, ερευνητές, λογοτέχνες και άλλους επιστήμονες. Η συλλογή Μέγα καλύπτει μια συγκεκριμένη 100ετία που υπήρξε καθοριστικής σημασίας για τη Θεσσαλονίκη του σήμερα, ενώ η συλλογή Χριστιανόπουλου προστίθεται στις σπάνιες συλλογές άλλων λογοτεχνών του ΑΠΘ. Αναμφίβολα, η προσθήκη της συλλογής και του αρχείου στη Βιβλιοθήκη του ΑΠΘ:

  • Θα βοηθήσει περαιτέρω στην τεκμηρίωση για τη Θεσσαλονίκη της ιστορίας και του πολιτισμού κατά το δεύτερο μισό του 19ου αι. και για τον 20ό αι.
  • Θα λειτουργήσει παραπληρωματικά με την υπάρχουσα συλλογή συμπληρώνοντας κενά.
  • Θα προσελκύσει, λόγω της διεπιστημονικής διάστασης των συλλογών, το ενδιαφέρον μελετητών: κοινωνιολόγων, θεατρολόγων, ιστορικών, φιλολόγων, πολεοδόμων, λογοτεχνών κ.ά.
  • Θα εμπλουτίσει υπάρχουσες βάσεις δεδομένων και καταλόγους, λειτουργώντας συμπληρωματικά ως προς άλλες συλλογές.
  • Θα αναδείξει την ανθρωπογεωγραφία και το πολιτιστικό υπόβαθρο της πόλης σε σημαντικές περιόδους.».

 Η μεγαλύτερη σε τεκμήρια δωρεά

Η Προϊσταμένη Διεύθυνσης Κεντρικής Βιβλιοθήκης ΑΠΘ, κ. Αικατερίνη Νάστα δήλωσε «Σήμερα η Βιβλιοθήκη του ΑΠΘ υποδέχεται τη μεγαλύτερη σε τεκμήρια δωρεά στην ιστορία της, και κυρίως μετά το 1963. Ευχαριστούμε τους δωρητές κ. Χριστιανόπουλο και κ. Μέγα που μας εμπιστεύτηκαν την πολύτιμη συλλογή και τα αρχεία τους, συμβάλλοντας στον εμπλουτισμό της συλλογής μας, που ήδη αριθμεί πάνω από 1.500.000 εκατ. τεκμήρια. Η Βιβλιοθήκη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, ως μια από τις βασικές μονάδες υποδομής του πανεπιστημίου για την εκπαιδευτική διαδικασία, την έρευνα και την εξωστρέφεια, δεν είναι μόνο τόπος φύλαξης και αποθήκευσης πληροφοριών αλλά ζωντανός οργανισμός τεκμηρίωσης και παρακαταθήκη αξιόπιστη της συλλογικής μνήμης. Αυτή τη διάσταση υπογραμμίζει η γενναιόδωρη προσφορά των δωρητών, όταν εμπιστεύονται τη Βιβλιοθήκη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, προκειμένου να φροντίσει τη συλλογή τους, να την τεκμηριώσει, να την αναδείξει και με τρόπο αξιόπιστο να την καταστήσει προσβάσιμη σε κάθε ενδιαφερόμενο. Θα ήθελα να διαβεβαιώσω του δωρητές μας ότι η συλλογή τους βρίσκεται σε καλά και άξια χέρια και, μετά τη βιβλιοθηκονομική επεξεργασία, θα είναι προσβάσιμη σε ερευνητές και μη σε όλο τον κόσμο μέσω της μεταμηχανής αναζήτησης που είναι ήδη διαθέσιμη από την ιστοσελίδα της βιβλιοθήκης (www.lib.auth.gr).» Επιπλέον ευχαρίστησε τις πρυτανικές αρχές, την Επιτροπή της Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης καθώς και την Σύγκλητο για την αποδοχή της δωρεάς

 Οι δωρητές

Ο Ιωάννης Μέγας γεννήθηκε το 1945 στη Θεσσαλονίκη, όπου μεγάλωσε και σπούδασε πολιτικός μηχανικός στο Πολυτεχνείο του ΑΠΘ. Εργάστηκε ως μηχανικός στην Αγγλία, τη Νιγηρία και την Αθήνα και το 2000 επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη. Εδώ και 30 χρόνια συλλέγει υλικό με θέμα τη Θεσσαλονίκη για την περίοδο 1850-1950, που αποτελείται από οτιδήποτε έχει ως πρώτη ύλη το χαρτί, δηλαδή καρτ-ποστάλ, φωτογραφίες, γκραβούρες, βιβλία, περιοδικά, χάρτες, μετοχές, διαφημιστικά έντυπα, προγράμματα θεάτρου και κινηματογράφου, επιστολόχαρτα κ.ά. Έχει συγγράψει ένδεκα βιβλία με θέματα που σχετίζονται με την ιστορία της Θεσσαλονίκης, αντλώντας για την εικονογράφησή τους υλικό από τη συλλογή του.

 

Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και αποφοίτησε από το Τμήμα Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με ειδίκευση στις Κλασικές Σπουδές. Εργάστηκε ως βιβλιοθηκάριος στη Δημοτική Βιβλιοθήκη της πόλης από το 1958 έως το 1965 και επίσης ως επιμελητής εκδόσεων. Το 1958 εξέδωσε υπό τη διεύθυνσή του το περιοδικό Διαγώνιος, που κυκλοφόρησε από τον εκδοτικό οίκο «Εκδόσεις Διαγώνιος» μέχρι και το 1983 με ολιγόχρονες παύσεις, περίοδο κατά την οποία αναπτύχθηκε ο λεγόμενος “Κύκλος των Λογοτεχνών της Διαγωνίου”. Τιμώντας την προσφορά του στα γράμματα και τις τέχνες το Τμήμα Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ το 2011 τον αναγόρευσε σε επίτιμο διδάκτορα.