Ντοκιμαντέρ για τον Ιωάννη Φωκά από τον Ισπανό σκηνοθέτη Pedro Olall

Ιωάννης Φωκάς

«Ήταν ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ. Μέσα σε 35 λεπτά ο ελληνιστής Ισπανός σκηνοθέτης Pedro Olalla αποτύπωσε όλη την άγνωστη ιστορία του Κεφαλλονίτη Ιωάννη Φωκά από το Βαλεριάνο, που επικεφαλής ισπανικής αρμάδας, ανακάλυψε το 1592 τα στενά ανάμεσα στο Βανκούβερ του Καναδά και την Πολιτεία Ουάσινγκτον των ΗΠΑ. Στενά που οδηγούν στο λιμάνι του Βανκούβερ και που το 1787, από τον Βρετανό πλοίαρχο Charles Barkley, ονομάστηκαν Strait of Juan de Fuca, (Στενά του Juan de Fuca)» δήλωσε ο υφυπουργός Εξωτερικών Τέρενς Κουίκ μετά την προβολή στην Ελλάδα του ντοκιμαντέρ «Juan de Fuca σε αναζήτηση του Bόρειου Περάσματος».

Το κείμενο και η παρουσίαση της ερευνήτριας Ευρυδίκης Λιβαδά δένει μοναδικά με τον ευφυή σκηνοθετικό σχεδιασμό του Pedro Olalla, επισήμανε ο κ. Κουίκ, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, και ευχαρίστησε ιδιαίτερα «για την αμέριστη συνδρομή τους την ισπανική πρεσβεία στην Αθήνα και τον φίλο πρέσβη Ενρίκε Βιγκέρα (Enrique Viguera)».

Επίσης, ευχαρίστησε το ίδρυμα Instituto Cervantes Atenas, την Casa Mediterraneo, αλλά και την Παγκόσμια Ομοσπονδία Κεφαλλήνιων Ιθακήσιων «ο Οδυσσεύς», που συν τις άλλοις, όπως αναφέρει ο υφυπουργός, «είχε γενναία συμβολή στη χρηματοδότηση των δύο προτομών του Juan de Fuca του γλύπτη Ιωάννη Μπάρδη, που τοποθετήθηκαν στο λιμάνι του Αργοστολίου και έξω από το Ναυτικό Μουσείο του Βανκούβερ κάτω από τις σημαίες της Ελλάδας και της Ισπανίας».

Έκπληξη για τον ίδιο τον κ. Κουίκ ήταν και ο πρωταγωνιστής του ντοκιμαντέρ. «Ήταν ο πρώην νομάρχης Κεφαλονιάς Μάκης Μεταξάς που υποδύθηκε τον ρόλο του Juan de Fuca στις ακτές του νησιού του, περιμένοντας να του επιστραφούν τα 60.000 δουκάτα που του είχαν κλέψει Άγγλοι σε ένα ταξίδι του στις Φιλιππίνες το Νοέμβριο 1587 και για να του έρθει το μήνυμα της δικαίωσής του για τη σημαντική του ανακάλυψη των Στενών, η οποία δυστυχώς για αυτόν, έφτασε μετά θάνατον» ανέφερε.

Η προβολή του ντοκιμαντέρ διοργανώθηκε από την ισπανική πρεσβεία και πραγματοποιήθηκε στην κατάμεστη αίθουσα Ταινιοθήκη.

Το ντοκιμαντέρ έχει ήδη προβληθεί στην Ισπανία, θα προβληθεί άλλη μία φορά στην Αθήνα για το ελληνικό Διπλωματικό Σώμα και στη συνέχεια θα ταξιδέψει για προβολή καταρχάς στο Βανκούβερ και στη συνέχεια και σε άλλες μεγαλουπόλεις του Καναδά, με τη φροντίδα των εκεί διπλωματικών αρχών της Ελλάδας, κάνει γνωστό σε ανακοίνωσή του ο υφυπουργός Εξωτερικών.

Τέλος, ο κ. Κουίκ τόνισε πως είναι πολύ σημαντικό να υμνείται το όνομα της Ελλάδας μέσω ενός θαλασσοπόρου της, που επί 40 χρόνια ήταν πλοηγός στον στόλο της Ισπανίας, εξερευνώντας στα τέλη του 14ου αιώνα τις δυτικές ακτές της Βορείου Αμερικής για να βρει τα μυθικά στενά του Ανιάν, που υποτίθεται πως ένωναν τον Ατλαντικό με τον Ειρηνικό Ωκεανό. Ορθώς το καλοκαίρι του 2017, επισήμανε, το λιμάνι του Αργοστολίου μετονομάστηκε σε λιμάνι «Ιωάννη Φωκά» με τα αποκαλυπτήρια της προτομής που έγιναν στις 5 Αυγούστου και προσέθεσε: «Και πολύ σημαντικό που η δίδυμη προτομή του Juan de Fuca τοποθετήθηκε και στο Ναυτικό Μουσείο του Βανκούβερ με τη συνδρομή του υπουργείου Εξωτερικών, θέμα που είχα θέσει όταν τον Μάρτιο του 2017 είχα επισκεφθεί την ελληνική κοινότητα του Βανκούβερ και την έδρα των Ελληνικών Σπουδών του καθηγητή Ανδρέα Γερολυμάτου, στο εκεί κρατικό Πανεπιστήμιο Simon Fraser. Να μην ξεχάσω και την ειδική συλλεκτική έκδοση του γραμματοσήμου που έβγαλαν για τον Ιωάννη Φωκά τα ΕΛΤΑ, μετά από εισήγηση της γενικής γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού και του γενικού της διευθυντή Μιχάλη Κόκκινου».

H ταινία-ντοκιμαντέρ αφιερωμένη στον Ιωάννη Απόστολο Φωκά (Juan de Fuca), προβλήθηκε στο πλαίσιο των εορτασμών της πρεσβείας της Ισπανίας στην Ελλάδα για τα 500 χρόνια από τον Πρώτο Γύρο του Κόσμου.

Με την ταινία, η Ευρυδίκη Λειβαδά, ερευνήτρια και βιογράφος του Χουάν ντε Φούκα, και ο Πέδρο Ολάγια, ελληνιστής, συγγραφέας και κινηματογραφιστής, παρουσιάζουν τις προσπάθειες της ιστορικής έρευνας για την αποκατάσταση της μνήμης προσώπων και γεγονότων χαμένων στο χρόνο, διηγούμενοι από την Κεφαλλονιά -πατρίδα του Χουάν ντε Φούκα- όλα όσα γνωρίζουμε έως τώρα για αυτόν τον αμφιλεγόμενο και τολμηρό Έλληνα και Ισπανό θαλασσοπόρο, αναφέρει σε ανακοίνωσή της, η πρεσβεία της Ισπανίας στην Ελλάδα.

Επίσης ενημερώνει πως ανέλαβε την πρωτοβουλία, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Θερβάντες, την Casa Mediterráneo, την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων και την Ομοσπονδία Απόδημων Κεφαλλονιτών και Θιακών «Οδυσσεύς», να δημιουργήσει ένα οπτικοακουστικό υλικό προς διάδοση, που να αποκαθιστά και να γνωστοποιεί την ιστορική σημασία αυτού του Έλληνο-Ισπανού θαλασσοπόρου στο πλαίσιο των ανακαλύψεων στον Νέο Κόσμο.

Ο Ιωάννης Απόστολος Φωκάς (π.1532-π.1602) -γνωστός στις ιστορικές πηγές ως Juan Griego ή Juan de Fuca-, όπως κάνει ευρύτερα γνωστό η ισπανική πρεσβεία, «υπήρξε ένας Έλληνας θαλασσοπόρος, παραγκωνισμένος από την Ιστορία παρά τη σπουδαιότητα των κατορθωμάτων του, ο οποίος, για περισσότερα από σαράντα χρόνια, υπηρέτησε την Ισπανική Αυτοκρατορία ως ναυτικός και εξερευνητής στα πλοία του Καρόλου Ε’ και του Φιλίππου Β’ στη Μεσόγειο, στον Ατλαντικό και στον Ειρηνικό».

Το πιο παράτολμο εγχείρημά του, όπως επισημαίνεται, ήταν η αναζήτηση ενός θρυλικού περάσματος, των λεγομένων «Στενών του Ανιάν»: ένα πέρασμα τεραστίας στρατηγικής σημασίας, το οποίο, την εποχή της ανακάλυψης της Αμερικής, θεωρείτο ότι θα επέτρεπε τον περίπλου του Νέου Κόσμου από τον Βορρά όπως o Πορθμός του Μαγγελάνου στον Νότο. «Αυτό το τολμηρό του σχέδιο -που θα γινόταν η άλλη όψη του επιτεύγματος των Μαγγελάνου και Ελκάνο- ματαιώθηκε, ωστόσο, στο τέλος.

Παρόλα αυτά, τον έκανε να γίνει ο πρώτος δυτικός που έφτασε τόσο βόρεια ακολουθώντας τις άγνωστες ακτές του Ειρηνικού και αυτός που ανακάλυψε τον Καναδά από δυσμάς. Τα στενά μεταξύ της Νήσου του Βανκούβερ και της Πολιτείας της Ουάσιγκτον φέρουν σήμερα το όνομά του εντούτοις, το πρόσωπό του παραμένει άγνωστο και διφορούμενο για την Ιστορία» σημειώνεται επίσης.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ