Σε ατμόσφαιρα έντονης συναισθηματικής φόρτισης πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 19 Μαΐου 2017 στη γεμάτη από Έλληνες και Φιλέλληνες αίθουσα του Οίκου Εθνοτήτων της Μόσχας εκδήλωση, αφιερωμένη στην ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου.
Η εκδήλωση διοργανώθηκε από το Κέντρο Ελληνικού Πολιτισμού-Κ.Ε.Π. με τη στήριξη του Συλλόγου Ελλήνων Επιχειρηματιών «Συνεργία» και με στήριξη ενημέρωσης εκ μέρους του Συλλόγου Ελλήνων Μόσχας και της Ελληνικής Λέσχης «ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ».
Κατά την διάρκεια της εκδήλωσης προβλήθηκε ντοκιμαντέρ με τη συμμετοχή του Έλληνα ερευνητή των ζητημάτων της Γενοκτονίας, καθηγητού κ. Κωνσταντίνου Φωτιάδη «Μνήμη μου σε λένε Πόντο – μέρος 2ο» στην ελληνική, με υπότιτλους στη ρωσική, διάρκειας 45΄.
Пαράλληλα παρουσιάσθηκα ντα δίγλωσσα βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα βιβλίων (ελληνική και ρωσική) «Η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου» και «η Γενοκτονία των Ελλήνων (Θράκη-Μικρά Ασία-Πόντος)» του
Έλληνα ιστορικού-μελετητή, ειδικευμένου σε ζητήματα της Γενοκτονίας, Θεοφάνη Μαλκίδη, ο οποίος μετέβη στη ρωσική πρωτεύουσα ειδικά για την εκδήλωση.
Επίσης έγινε σύντομη ιστορική επισκόπηση από την αρχαιότητα έως τους νεότερους χρόνους (8ος αι. π.Χ. -1923 μ.Χ.) «Η γενοκτονία του χριστιανικού πληθυσμού της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (1908-1923). Έλληνο-τουρκικός πόλεμος 1919-1923 – Μικρασιατική Καταστροφή.. – Συζήτηση.
Στην εισαγωγική της ομιλία η διευθύντρια του Κ.Ε.Π. Δώρα Γιαννίτση επεσήμανε “ότι η διατήρηση και ο σεβασμός της ιστορικής μνήμης αποτελούν καθοριστικό παράγοντα για τη βιωσιμότητα κοινωνιών και εθνών τόσο μεμονωμένα όσο και στο σύνολό τους, εφόσον εξασφαλίζουν τη συνέχεια της παράδοσης και του πολιτιστικού κληροδοτήματος, αλλά και την αρμονική ύπαρξη και ειρηνική συνύπαρξη εθνών, στα πλαίσια πάντα κρατικών δομών που διέπονται από το κράτος δικαίου.
Ο σεβασμός, η δικαίωση της ιστορικής μνήμης και η αποκατάσταση της ηθικής τάξης πραγμάτων δεν είναι, ή μάλλον δεν πρέπει να είναι, έννοιες επιλεκτικές, αλλά καθολικές. Παρ΄όλα αυτά σήμερα, από τη διεθνή κοινότητα, εκκρεμεί η αναγνώριση της γενοκτονίας του ελληνικού-χριστιανικού πληθυσμού του Πόντου, της Μικράς Ασίας αλλά και της ενδοχώρας της Ανατολίας την περίοδο 1908-1923.
Εκδηλώσεις, όπως η αποψινή, στις σημερινές συνθήκες της παγκοσμιοποίησης, της ισοπέδωσης, του μηδενισμού, της διαστρεύλωσης και παραχάραξης της ιστορικής πραγματικότητας, της απώλειας της ταυτότητας, είναι όσο ποτέ άλλοτε επίκαιρες και επιβεβλημένες από την αδήριτη ανάγκη διατήρησης του πολιτισμού, της παράδοσης, των αξιών, της ιστορικής μνήμης, της συνείδησης.
Λακωνικός και ουσιαστικός ο Θεοφάνης Μαλκίδης αναφέρθηκε σε στατιστικά στοιχεία θυμάτων της Γενοκτονίας (πανω από 1 εκατ. Έλληνες της Ανατολής, από τις περιοχές του Πόντου, της Μικράς Ασίας, της Καππαδοκίας, της Ανατολίας).
Κατά το τρέχον έτος 2017 έτος το κίνημα αναγνώρισης της Γενοκτονίας πέτυχε 10 νέες αναγνωρίσεις από κοινοβούλια διαφόρων κρατών, η τελευταία μέχρι τούδε εκ των οποίων έλαβε χώρα την αυγή της 19ης Μαϊου τ.ε. από τη Βουλή της πόλης Έντμοντον του Καναδά. Η Γενοκτονία αποτελεί έγκλημα κατά της ανθρωπότητας και το γεγονός ότι δεν καταδικάστηκε τότε, στις αρχές του περασμένου αιώνα, έδωσε τη δυνατότητα τέτοια φρικιαστικά εγκλήματα να επαναληφθούν.
Ομολογούμε ότι χαιρόμαστε ιδιαίτερα που κατορθώσαμε να πραγματοποιήσουμε την άφιξη στη Μόσχα του Θεοχάρη Μαλκίδη. Πρόκειται για τη δεύτερη επίσκεψή του σε εκδήλωση μας με την ευκαιρία της ημέρας μνήμης των θυμάτων της Γενοκτονίας σε διάστημα 5ετίας. Επίσης μάς χαροποιεί το γεγονός ότι ο Θεοφάνης Μαλκίδης κατόρθωσε να εκδώσει τις δύο δίγλωσσες εκδόσεις του, γεγονός που ανταποκρίνεται και στις παιδαγωγικές-γλωσσολογικές σκοπιμότητες της δουλειάς μας”.
Τιμώντας την εκδήλωση με την παρουσία της η Γενική Πρόξενος της Ελλάδας στη Μόσχα Ελένη Βακάλη ευχαρίστησε τους διοργανωτές, καθώς και επεσήμανε τη συμβολή των Ελλήνων της Ανατολής, μετά την άφιξή τους και εγκατάστασή τους στην επικράτεια της Ελλάδας, στην ανάπτυξη και διαμόρφωση του σύγχρονου ελληνικού κράτους, πλήρους μέλους σύγχρονων διεθνών οργανισμών και της ΕΕ. Η ίδια επίσης αναφέρθηκε στο κείμενο του προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου, ειδικά εκδοθέν για την ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με προβολή ντοκιμαντέρ με τη συμμετοχή του σημαίνοντος Έλληνα ερευνητή των ζητημάτων της Γενοκτονίας, καθηγητού κ. Κωνσταντίνου Φωτιάδη «Μνήμη μου σε λένε Πόντο – μέρος 2ο» στην ελληνική, με υπότιτλους στη ρωσική, ενώ εμπλουτίστηκε με ανάγνωση μοναδικών αποσπασμάτων της νεοελληνικής λογοτεχνίας (Τατιάνα Γκρίτση-Μιλιέξ, Ηλίας Βενέζης), στα οποία με δυνατό, συνταρακτικό, ανατριχιαστικό και ρεαλιστικό δια τούτο λόγο, οι συγγραφείς-μάρτυρες των γεγονότων της εποχής, μάς μεταφέρουν με την πένα τους όλη τη φρίκη, την τραγωδία, τη θηριωδία, το μαρτύριο του ξεριζωμού και της πορείας των ξεριζωμένων στα βάθη της Ανατολίας. Δραττόμεθα της ευκαιρίας για να εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη μας στον Έλληνα εκπαιδευτικό, πραγματικό λειτουργό της παιδείας και συνεπή φίλο Πέτρο Καλογερόπουλο για τη συμμετοχή του.
Η πρόεδρος της Ένωσης Νεολαίας των Ελληνικών Σωματείων Ρωσίας Еυγενία Ποπόβα ανάγνωσε κείμενο-χαιρετισμό, που εξέδωσε με την ευκαιρία της ημέρας ο πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικών Σωματείων/Κοινωνικών Οργανισμών Ρωσίας Ιβάν Σαββίδης.
Ιδαίτερα ουσιαστική ληταν η παρέμβαση της εκπροσώπου της αρμενικής ομογένειας, υποψήφιας διδάκτορος του Κρατικού Πανεπιστημίου Ερεβάν, αναλύτριας στο Διεθνές Εκπαιδευτικό Κέντρο Μελέτης Ολοκαυτώματος και Γενοκτονίας (Μόσχα) Αρμινέ Αντονιάν, η οποία έθεσε ευρύτερα το ζήτημα της Γενοκτονίας του Χριστιανικού Πληθυσμού της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (1,5 εκατ. Έλληνες, 1,5 εκατ. Αρμένιοι και περί τις 400 χιλ. Ασσύριοι) και επεσήμανε την αδήριτη ανάγκη συσπείρωσης και συντονισμού κοινών προσπαθειών, με στόχο την αναγνώριση του εγκλήματος στο διεθνή στίβο.
Η βραδυά εμπλουτίστηκε και ολοκληρώθηκε με καλλιτεχνικό πρόγραμμα από το Χορευτικό Συγκρότημα του Κέντρου Ελληνικού Πολιτισμού-Κ.Ε.Π. (καλλιτεχνική δ/ντρια η Τατιάνα Τσόρναγια), που παρουσίασε χορούς από την Καππαδοκία και τον Πόντο, καθώς και από τη νεολαία μας, η οποία τραγούδησε με συνοδεία την ποντιακή λύρα.